Varikosel Nedir?

Varikosel erkeklerde sıklıkla rastlanan bir damar hastalığıdır. Testislerin etrafında bulunan toplardamarların genişlemesi ve işlevini kaybetmesi sonucu ortaya çıkar. Bu toplardamarlarda biriken kanın neden olduğu ısı artışı ve beslenme bozukluğu testisleri olumsuz yönde etkiler ve sperm üretimini bozabilir. Kısırlık sorunu ile başvuran erkeklerin yüzde 30-40’ında varikosele rastlanılmaktadır ve bu nedenle varikosel erkek kısırlığı nedenleri arasında birinci sırada yer almaktadır.

Yetişkin erkeklerin yüzde 15’inde, ergenlik çağında bulunan erkeklerin yüzde 20’sinde varikosel saptanır. Varikosel genellikle 15-25 yaş arasında ortaya çıkar ancak 10 yaş altı erkek çocuklarda yüzde 1 sıklıkla varikosele rastlanabileceği kaydedilmiştir.

Varikosel Nasıl Teşhis Edilir?

Varikosel ergenlik çağında bulunan erkeklerde çok fazla belirti vermez. Bu nedenle ergenlik çağındaki erkeklerde varikosel ancak aile veya doktorlar tarafından tespit edilebilir. Testis kıvamında yumuşama, testis gelişiminde gerileme ve testisteki görünümün bozulması gibi bulgular ile aileler doktora başvurmaktadır. Varikosel teşhisi fizik muayene ile konulabilir. Muayene sonuçlarına göre varikosel 3 dereceye ayrılır:

– Derece 1: Hastada belirtilerin bulunmadığı ancak ıkınma ile genişleyen damarların elle saptandığı varikosel,
– Derece 2: Ikınma olmadan genişlemiş damarların elle saptandığı varikosel,
– Derece 3: Genişlemiş damarların gözle görülebildiği varikosel.

Hekim tanıyı kesinleştirmek için Sktoral Renkli Doppler Ultrason adı verilen görüntüleme yöntemine başvurabilir.

Varikosel Nasıl Tedavi Edilir?

Varikosel hastalığının ilaçla tedavisi mümkün değildir. Cerrahi yöntemle genişlemiş damarlar bağlanır ve varikoselin testislerde yarattığı hasar önlenir. Varikosel hastalarının yüzde 5 ila 10’unda testislerde ağrı görülebilir. Sadece ağrı nedeniyle varikosel ameliyatı olunması önerilmemektedir. Ancak ağrı ile birlikte sperm kalite ve sayısında bozulma varsa, o zaman varikosel ameliyatı olunmalıdır.

Ergenlik Çağındaki Varikosel Hastalarına Cerrahi Tedavi Uygulanmalı Mıdır?

Ergenlik çağındaki erkek bireyler için cerrahi tedavinin gerekip gerekmediği tartışmalıdır. Cerrahi tedaviden fayda sağlayacak genç erkekleri tanımlamak için doğru teşhis tekniği henüz oluşturulmamıştır. Ameliyat kararı vermek için gerekli görülen sperm tahlili, bu yaş grubundaki ergen bireylerde sperm üretimi tam olarak başlamadığı için uygulanmaz. Fakat ultrason ile ölçülen testis hacimlerinde fark görülür ise mikrocerrahi yöntemle varikosel ameliyatı yapılması önerilir. Ergenlik çağında ameliyat olan erkek bireylerin ameliyat sonrası testis hacimlerinin zamanla normale dönebileceği bildirilmiştir. Varikosel ameliyatı sonrası ailelerin çocuklarını rutin olarak kontrol ettirmeleri ve uygun yaşa geldikten sonra yılda bir kez sperm tahlili yaptırmaları tavsiye edilir.

KAYNAK:

1. “Adolescent Varicocele Management Controversies,” Serefoglu EC, Saitz TR, Hellstrom WJG. Andrology, 1(1):109-15. 2013.